Een samenwerking waarin creativiteit optimaal kan groeien en de gewenste doelstelling wordt bereikt. Na jaren leiding te hebben gegeven aan succesvolle corporate identity projecten met uiteraard ook de nodige ‘failures’, denk ik de noodzakelijke condities te kennen: eigenaarschap, relevantie en tijd. ‘Eigenaarschap’ heeft voor mij in de loop der jaren een persoonlijke betekenis gekregen.

De laatste jaren is er op het gebied van HR veel veranderd. Oorspronkelijk leek de belangrijkste taak van ‘personeelszaken’ het tevreden houden van de medewerker, wat zou leiden tot een hogere productiviteit. Tot een jaar of vijftien geleden een nieuwe trend opkwam met de naam ‘eigenaarschap’. Als directeur van een middelgroot designbureau was ik indertijd wat allergisch voor trends en - achteraf misschien ten onrechte - van een zware focus op personeelsbeleid, maar het begrip eigenaarschap vond ik interessant. Wat ís dat eigenlijk, eigenaar zijn van iets.

Iedereen is eigenaar van iets

Zoals vaker zijn er veel omschrijvingen voor eenzelfde begrip, zo ook hier. Maar de omschrijving die ik waardevol acht, is dat we bezig moeten zijn met wat we zelf écht belangrijk vinden, en tegelijkertijd dat we dingen doen waarvan we weten dat ze iets betekenen voor de ánder. Ik heb hier zelf nog aan toegevoegd dat je iemand wel eigenaar van een project of taak kunt máken, maar als deze niet zélf gelooft in enige relevantie voor zichzelf dan wel voor de ander, dan houdt het op.

Ook in het designproces is, als het goed is, iedereen eigenaar van iets. Voorwaarde is wel dat opdrachtgever én ontwerper zich beiden niet alleen functioneel eigenaar voélen, maar ook werkelijk zijn. Ik vond het altijd belangrijk om ontwerpers aan een project te verbinden, die kennis hadden van of tenminste enige affiniteit hadden met het domein van de opdrachtgever. Als ik op mijn eigen branding- en huisstijlprojecten terugkijk, als ontwerper of eindverantwoordelijke, dan valt me op dat deze zich voornamelijk afspeelden in het publieke domein. Naar mijn weten heb ik daar nooit bewust op gestuurd, maar is dit vrij organisch ontstaan door mijn affiniteit met de (zorg)sector. En - al zeg ik het zelf - met mooie merken en gekende logo’s tot gevolg.

Gedeelde waarden

Dat is uiteraard mede te danken aan de invulling van het projecteigenaarschap aan opdrachtgeverszijde. Ook hier was en is de persoonlijke betrokkenheid met de maatschappelijke rol van de organisatie vaak opvallend groot. En in die gedeelde waarden en betrokkenheid kunnen mooie merken ontstaan. Dat met name in de meer uitvoerende projecten de relevantie nog wel eens ontbreekt en het eigenaarschap lijkt te worden vergeten, is iets waaraan nog te werken valt. Maar daarover een volgende keer.

Wie ik in het licht van eigenaarschap nog wel eens heb gemist was de ‘baas’ zelf. Anders dan vaak in de private sector, kent de publieke geen eigenaar in letterlijke zin van het woord. Maar er zijn altijd bestuurders die op de tent passen, toch? Ik ben vaak benieuwd naar hún drijfveren, intenties en betrokkenheid. Naar hun visie op de relevantie van hun merk en organisatie. Zélfs naar hun persoonlijke kijk op de rol van vormgeving en communicatie. De keren dát ik intensief met ‘de baas’ persoonlijk kon samenwerken, koester ik als momenten van persoonlijke groei. Met name in zelf- én wederzijds vertrouwen. Zo bezien is ons vak één grote leerschool.